تجزیه عراق به سبک آمریکائی
نیکولای بابکین
(Nikolay Bobkin)
دانشمند علوم سیاسی
ترجمه، معرفی و متمم: ا. م. شیری
۲۱ تير- سرطان ۱٣۹٣
معرفی: این مقاله بیش از
عراق، بر روی نکات بسیار مهمی در ارتباط با ایران انگشت گذاشته. از این رو، مطالعه
آن به همه مدافعان تمامیت ارضی، استقلال، امنیت، ثبات و آرامش ایران توصیه می
شود.
پیاده کردن الگوی برنامه آمریکایی «خاورمیانه بزرگ» روی نقشه سیاسی جهان از
عراق شروع شد. واشنگتن تقسیم عراق به سه بخش- دولت سنی، دولت شیعه و دولت کورد- را
بسیار پیش از هجوم آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ برنامه ریزی کرده بود. انتقال
تروریستهای «داعش» (دولت اسلامی عراق و شام) از سوریه به عراق و تصرف قسمتهای قابل
توجهی از اراضی این کشور بخشی از این برنامه است. کاخ سفید در حرف کوردها را به حفظ
پیوند با بغداد فرامی خواند، به دولت شیعه المالکی کمک نظامی وعده می دهد، در
مبارزه با تروریسم از احتمال اتحاد با تهران سخن می گوید، اما در عمل به سیاست
گسترش هرج و مرج، لازمه تجزیه عراق متعهد می ماند... خصومت بین سنی ها و شیعیان هر
چه بیشتر بسوی مرحله خشونتهای غیرقابل کنترل پیش می رود، رویاروی این دو جریان دینی
احتمال حل صلح آمیز مناقشه بدست نیروهای خود عراق را عملا منتفی می
سازد.
حفظ تمامیت ارضی عراق جزو اولویتهای دولت اوباما نیست. رئیس جمهور آمریکا
فقط با اعزام سیصد نفر کارشناس نظامی به عراق، آن هم برای حفاظت از مراکز و مؤسسات
آمریکایی موافقت کرده است. علاوه بر این، بغداد به باج خواهی واشنگتن تن داد و در
نهایت با عدم صلاحیت دادگاههای این کشور برای محاکمه نظامیان آمریکایی موافقت کرد.
برغم گذشت بیش از سه هفته از تقاضا کمکهای نظامی المالکی، نخست وزیر عراق، چنین
است سهم آمریکا در برقراری ثبات در عراق. شبه نظامیان داعش شهرهای استانهای سنی
نشین شمال غرب را یکی بعد از دیگری تصرف می کنند، شمار قربانیان به صدها نفر بالغ
می شود، جنگ داخلی خونین ادامه دارد.
واشنگتن بمنظور تضعیف هر سه طرف و ممانعت از پیروزی کامل هر یک از آنها،
علاقمندی خاصی به جلب کوردها به مناقشه نشان می دهد. اوباما، رئیس جمهور آمریکا که
همه واحدهای نظامی آمریکا را براحتی از عراق خارج کرد و آن را بمثابه یکی از
دستآوردهای بزرگ خود می شمارد، با چرخش بغداد بسوی تهران عملا مخالف است. اکنون
آمریکا مصمم است انتقام بگیرد. بستن مسیر مستقیم ایران به سوریه تا امروز پیامد
اصلی هجوم داعش به عراق محسوب می شود. اتفاقی نیست که کمک های آمریکا به شبه
نظامیان از طریق اداره حمایت از مخالفان سوریه تحقق می یابد. داعش فرزند آمریکا است
و فقط ساده لوحان می توانند تصور کنند، که واشنگتن عملیات «دولت اسلامی عراق و شام
» را مدیریت نمی کند.
حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه ایران تأکید می کند، که کمکهای مالی
آمریکا به مخالفان، بدست افراطیون عراق می رسد. بگفته وی، سر و کله گروه داعش در
نتیجه کمکهای آمریکا در سوریه پیدا شد و در عراق نیز همان نقشی را بازی می کند که
قبلا در سوریه بازی می کرد.
۲۵
ماه ژوئن اوباما لایجه بودجه «عملیان دیپلوماتیک و جنگی در خارج از کشور» سال ۲۰۱۵
را به کنگره آمریکا ارائه کرد. ۵ میلیارد دلار از ۸،۶۵ (شصت و پنج و هشت دهم)
میلیارد دلار منظور در این بودجه به تأسیس بنیاد همکاری ضد تروریستی تخصیص داده شده
است که رئیس جمهور در سخنرانی ۲۸ ماه مه در وست پوئینت به آن اشاره کرد،. بر اساس
اعلامیه کاخ سفید، ۴ میلیار دلار از آن در اختیار پنتاگون (وزارت جنگ آمریکا. م.) و
۵ میلیارد دلار در اختیار وزارت خارجه قرار داده خواهد شد. ۳ میلیارد دلار هم برای
تشکیل نیروهای ضد تروریستی محلی، مبارزه با تندروی، مبارزه با تروریسم اقتصادی و
تبلیغ دمکراسی صرف خواهد شد. یک و نیم میلیارد دلار دیگر نیز برای جلوگیری از گسترش
مناقشات سوریه به کشورهای همسایه هزینه خواهد شد. تشکیل آژانس امنیتی موظف به کنترل
مرزها و کمک به جنگ زدگان، همچنین، برای «برقراری ثبات در مناطق تحت نظارت مخالفان»
صرف خواهد شد. از عبارت «برقراری ثبات در منطقه»، ایجاد کشورهای جدید: یکی، در مرز
سوریه با اسرائیل، و دیگری در منطقه شمال غرب عراق در مرز با سوریه، ترکیه و ایران.
کوردهای عراق برنامه نزدیک خود را برای جدائی از عراق بطور جدی اعلام کرده اند.
مسرور بارزانی، رئیس اداره جاسوسی و امنیتی کوردستان عراق تأکید می کند، که
کوردهای برای رسیدن به آرزوی خود بسیار نزدیک شده اند و «در حال حاضر در مرحله
تاریخی مبارزه خود بسر می برند». واقعا، پس از تقاضای رئیس جمهور کوردستان از
پارلمان این منطقه مبنی بر تدارک برگزاری همه پرسی برای اعلام استقلال، تصور آن
بسیار دشوار است که کوردستان عراق از هجوم داعش برای اعلام چنین استقلالی بهره
نخواهد برد. پس از دیدار جان کری از کوردستان عراق، مسعود بارزانی موافقت
خود را با رأی گیری در مورد حق تعیین سرنوشت اعلام کرد. مسعود بارزانی در مصاحبه با
کمپانی آمریکائی سی. ان. ان. اظهار داشت که «عراق در آستانه تجزیه قرار
دارد، و ملت کورد باید از شرایط پیش آمده برای تعیین آینده خویش استفاده
بکند».
همکاری آمریکائی- کوردی می تواند عامل جدی در بی ثباتی اوضاع منطقه باشد.
در ایران توجه دارند که عامل کورد در الگوی عراق طی سالهای اخیر در ردیف منافع
ژئوپلیتیک قدرتهای جهانی قرار گرفته و می تواند به عاملی بر علیه تهران بدل شود.
سیاستمداران آمریکائی همیشه سعی می کنند از تفاوتهای ملی و دینی در جامعه ایران، از
جمله، از مسئله حل نشده کورد برای اعمال فشار به ایران استفاده نمایند. فعلا مسئله
کورد در ایران در وضعیت سکون موقتی قرار دارد. اپوزیسیون کورد ایران که فعلا از
حمایت نیروهای خارجی برخوردار نیست، در انتظار فرصت مناسب بسر می برد. تشکیل کشور
مستقل کورد در قلمرو عراق همسایه، بی تردید، تکان شدیدی به مبارزه کوردهای ایران
برای خودمختاری خواهد داد. در چنین شرایطی، سازمانها جاسوسی آمریکا مثل همیشه از
مقابله احتمالی دولت با کوردهای ایران برای ایجاد مناقشه بین ایران- کورد استفاده
خواهند کرد. صرف نظر از آنکه اکثریت قریب به اتفاق کوردهای ایران از اشکال تندروانه
مبارزه امتناع کرده اند، ولی آنها را کاملا کنار نگذاشته اند و در صورت حمایت از
خارج، براحتی می توانند از نو به فعالیتهای مسلحانه ضد دولتی در ایران دست
بزنند.
آمریکائی ها میتوانند جنبشهای ملی مختلف ایران را با دست کوردستان عراق
متحد سازند. بعقیده بعضی از تحلیلگران پنتاگون، تنها با بهره گیری از رویکرد تحریک
همزمان گرایشات جدائی طلبانه آذربایجانیها و کوردها، می توان به شکست واقعی مواضع
رژیم حاکم ایران نائل گردید. اگر پشتیبانی های لازم از آنها به عمل آید، امواج آن
می تواند تا مناطق تاریخی بلوچ ها که آنها نیز مثل کوردها با رژیم اسلامی به مبارزه
مسلحانه مشغول هستند، گسترش یابد. اجرای این برنامه می تواند موجب تمرکز این
اقلیتهای ملی در مناطق همجوار با کشورهای همسایه بشود (کوردها در مناطق همجوار با
عراق و ترکیه و بلوچها در مناطق همجوار با افغانستان و پاکستان). در این شرایط، با
توجه باینکه بلوچها و اکثریت کوردها سنی مذهب هستند، عامل مذهب نیز تأثیر خود را بر
روند حوادث خواهد گذاشت.
خبرهای دایر بر احتمال همکاری واشنگتن با تهران در عراق، مثل این شایعه که
آمریکا و ایران بطور ضمنی برای تجزیه عراق توافق کرده اند، بی معنی هستند. ایران
برغم اعتراض واشنگتن، اسلحه و مشاور به عراق فرستاد، اما بدلیل اینکه آماده کمک به
شیعیان است و هیچ کمکی به کوردها نمی کند، از اعزام نیرو خودداری کرد. تهران از
بازگشت اقلیت سنی به قدرت در نزدیکترین منطقه همجوار با ایران بشدت نگران است. در
گذشته این کشور با عراق تحت رهبری صدام حسن ۸ سال جنگید، اما ایرانیها سعی می کنند
از تکرار چنین حوادثی جلوگیری نمایند. مقامات ایران ضمن هراس از قرار گرفتن خود در
احاطه «کشورهای تأسیس نشده»، از بی ثباتی کوردستان عراق هم بیم دارند.
*
متمم مترجم:
در میان بخصوص کوردها، مشهور است که ملا مصطفی بارزانی، پدر مسعود بارزانی
و رئیس ایل بارزان زمانی گفته بود، که «بخاطر استقلال کوردستان، با شیطان هم دست می
دهد...». اگر چه ملا مصطفی بارزانی در زمان حیات خود با «شیاطین» بسیاری همدست شد،
اما وجود حاکمیت مقتدر در بغداد، همه «دست دادنهای او» با «شیاطین» را بی نتیجه
گذاشت. در این میان هجوم دولتهای تاریخا جنایتکار آنگلوساکسونی آمریکا و انگلیس در
سال ۲۰۰۳ به عراق، همه شرایط لازم برای تحقق «آرزوی» ملا مصطفی را فراهم آورد و
فرزندش مسعود بارزانی، تحصیل کرده و تربیت یافته رژیم صهیونیستی اسرائیل، در اجرای
آن، پا را چنان از حد فراتر گذاشت که کوردستان عراق را به یک اسرائیل جدید در منطقه
و یک خطر مهم جهانی تبدیل کرد. پس از اشغال و ویرانی عراق توسط آنگلوسالکسونها در
سال ۲۰۰۳، دهها پایگاه آموزش و تربیت خرابکاری، جاسوسی و تروریستی آمریکا و اسرائیل
در اقلیم کوردستان تأسیس شده است. البته همه اینها، «هنوز از نتایج سحر است، باشیم
تا صبح دولتمان بدمد».
روند پاکسازی قومی «نرم» مناطق غربی ایران طبق برنامه آمریکا از چند دهه
پیش آغاز شده، در حال حاضر بشدت ادامه دارد. بدین معنی، که بویژه پس از تشکیل دولت
خودمختار اقلیم کوردستان عراق، بودجه های کلانی برای خرید خانه ها و زمینهای متعلق
به مردم بومی غیرکورد ساکن مناطق غربی کشور به کوردها تخصیص داد شد. بدین ترتیب،
کوردهای تازه پولدار شده، با خرید زمینها و خانه های مردم بومی ساکن مناطق مختلط
غرب کشور به نرخ بسیار بالاتر از نرخ روز، آنها را تحریص نموده و شرایط کوچ انبوه
شان به شهذهای مرکزی کشور را فراهم ساختند. این واقعیت در استان آذربایجان غربی،
بویژه در شهرهای سلماس، ارومیه، نقده، مهاباد، میاندوآب، صائین قلعه، تکاب و بیجار
در استان کوردستان، باعث تغییرات جدی در ترکیب جمعیتی آنها شده است. اگر تا ۲۵- ۳۰
سال پیش نسبت جمعیت ترک و کورد مثلا، در شهر میاندوآب به ترتیب ۹۰ به ۱۰ بود، در
حال حاضر این نسبت به ۷۰ به ۳۰ به نفع جمعیت کورد تغییر یافته است. ضمن این، برخی
شواهد حکایت از آن می کنند که بموازات اینها، آمریکا از طریق دولت بارزانی جمعیت
کورد مناطق غربی کشور را مخفیانه تسلیح می کند... این روش در مجموع خود، پس از علنی
شدن طرح جمیز بالفور، وزیر خارجه انگلیس، موسوم به «اعلامیه بالفور» در سال ۱۹۱۷ از
دهه ۱۹۲۰ تا تشکیل اسرائیل در سال ۱۹۴۸ در سرزمین فلسطین از آزمون گذشت. البته
اضافه می کنم، که تسلیح، تأمین مالی و سازماندهی مخفیانه اپوزیسیون افراطی در مناطق
جنوبی و شرقی کشور توسط آمریکا هم بر سر زبانهاست.
یکی دیگر از دستاویزهای آمریکا و متحدان غربی و منطقه ای آن برای تحریک
جنبش های افراطی ملی، اعدام مخالفان سیاسی در ایران است. بر همه کس معلوم است که
مجازات اعدام- به تعبیر مترجم و نویسنده این سطور: قتل عمد مخالفان سیاسی و حتی
مجرمان و بزهکاران غیر سیاسی در ایران، بی توجه به تعلق ملی، دینی یا مذهبی اجرا می
گردد. اما دولتها و رسانه های ناتویی- صهیونیستی در برخورد به اعدامها، همواره سعی
می کنند این شائبه را به اذهان عمومی حقنه کنند که گویا اعدامها در ایران جنبه ملی
یا دینی دارد. بدین منظور، همواره در سر تیتر خبرهای مربوط به اعدامها، با تأکید بر
تعلق ملی یا دینی مذهبی فرد یا افراد محکوم به اعدام، از عباراتی مانند: «دو نفر
کورد یا عرب اهوازی، بلوچ، بهائی و ... امروز در ایران اعدام شدند»، استفاده می
کنند.
با عطف توجه به روند حوادث ناهنجار منطقه و جهان، بنظر می رسد حاکمیت
اسلامی ایران با لغو فوری مجازات اعدام و قصاص و همچنین، با رسمیت بخشیدن به حقوق
ملی- فرهنگی (زبانی) و دینی- مذهبی اقلیتهای ملی یا دینی، می تواند موجبات تقویت و
تحکیم اتفاق و اتحاد جامعه ایران را فراهم آورده و برنامه ها، دسایس و توطئه های
تفرقه افکنانه و جنگ افروزانه غرب را خنثی سازد. در غیر این صورت، ایران باید منتظر
سرنوشتی مشابه سرنوشت اتحاد شوروی باشد که آمریکا و متحدانش با حمایتهای بی حد و
حصر مالی، تسلیحاتی، تشکیلاتی، تبلیغاتی- اطلاعاتی و ایدئولوژیکی از افراطیون ملی و
دینی داخلی، آن قدرت جهانی را از نقشه سیاسی جهان پاک کردند.
یادآوری: کلمه رایج کـُرد را بمنظور احتراز از اشتباه، دانسته بشکل «کورد»
در این متن نوشته ام.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر