تشابه موضع اوباما با بوش در مورد بحران غزه
مصاحبه امی گودمن و خوان گونزالس با نوام چامسكی
برگردان: فریدون گیلانی
پرزیدنت اوباما در دیداری از وزارت امور خارجه ، نخستین نظریه ها و تعبیرهای واقعی خود را در مورد تنش خاورمیانه از زمان حمله اسرائیل به نوار غزه ( بیست و هفتم دسامبر 2008 – م ) ابراز كرد . اوباما بدون اظهار نظر در مورد امنیت فلسطینی ها ، اول نقطه نظرهایش را در مورد امنیت اسرائیلی ها بیان داشت . اوباما حملات راكتی فلسطینی ها به شهرهای جنوبی اسرائیل را محكوم كرد، اما از ارتش اسرائیلی تحت حمایت ایالات متحده كه غزه را با آن جمعیت متراكم به بمب و توپ بست ، حتی انتقاد نكرد . ولی با زیركی و برای فاصله گرفتن با دولت بوش ، ضمنا گفت كه قبول دارد فلسطینی ها رنج می برند و اشاره كرد كه مرزها را باید برای كمك رسانی باز كنند .
در این مورد ، با نوام چامسكی كه در بیش از نیم قرن گذشته استاد زبان شناسی انستیتو تكنولوژی ماساچوست بوده و بیش از صد كتاب نوشته ، گفت و گو می كنیم :
خوان گونزالس : پرزیدنت اوباما نخستین نقطه نظرهای واقعی خود را از زمانی كه به این سمت انتخاب شد ، در مورد بحران غزه ابراز كرد . اوباما در حالی كه كنار هیلری كلینتون وزیرامور خارجه ایستاده بود و دو فرستاده ی كلیدی خود را معرفی می كرد ، در این مورد سخن گفت . رهبر سابق اكثریت در سنا جرج میچل ، كه گفت و گو برای توافق پایدار در ایرلند شمالی را انجام داد ، فرستاده ی او در خاور میانه خواهد بود . و ریچرد هالبروك كه در اواسط سال های 1990 واسطه معامله در بالكان بود ، نقش فرستاده او را در افغانستان و پاكستان ایفا خواهد كرد .
اوباما در بیان نقطه نظرهایش از حمله سه هفته ای به نوار غزه به عنوان اقدامی دفاعی علیه راكت پراكنی های حماس پشتیبانی كرد ، اما ضمنا گفت كه عمیقا نگران شرایط انسانی مردم فلسطین در غزه است . بیست و دو روز حمله برق آسا ، بیش از 1400 كشته به جا گذاشت كه اغلب شان غیر نظامی ، و دست كم یك سوم شان بچه بودند . بیش از 5500 انسان هم زخمی شدند . ( اولا بنا به گفته نماینده سازمان ملل در غزه ، این آمار ها قطعی نیستند و حتی می توانند چند برابر باشند ، دوما زخمی ها فقط می توانند نفس بكشند در واقع مرده اند ، سه دیگر آن كه بنا به آخرین خبرها ، هنوز از زیر آوارها جسد بیرون می كشند و این عمل مدت های مدید ادامه خواهد داشت – م ) در این مدت ، سیزده اسرائیلی كشته شدند كه ده نفرشان سرباز بودند و از آن ده سرباز چهارتن در تبادل آتش میان خودی ها به هلاكت رسیده اند .
آن چه در زیر می آید ، بعضی حرف های اوباما است .
پرزیدنت باراك اوباما :
« بگذارید این مساله را روشن كنم كه آمریكا در مورد امنیت اسرائیل متعهد و ملتزم است . ما همیشه از حق اسرائیل برای دفاع از خود حمایت می كنیم .
چهار سال ، حماس هزاران راكت به سمت شهروندان بی گناه اسرائیلی شلیك كرده است . هیچ دموكراسی ای چنین خطری را در مورد مردمش تحمل نمی كند . جامعه بین المللی وحتی خود مردم فلسطین هم كه منافع شان قربانی ترور شده است ، چنین شرایطی را نباید برتابند .
برای خالص ماندن و واقعی بودن به عنوان یكی از طرف های صلح ، گروه چهار نفره روشن كرد كه حماس باید شرایط صریحی را بپذیرد : حق وجود اسرائیل را به رسمیت بشناسد ، دست از خشونت بردارد ، وبه توافق های گذشته وفادار بماند. از این گذشته ، زمینه ها وخطوط آتش بس با دوام روشن است : حماس باید به موشك پرانی پایان دهد ، اسرائیل عقب كشیدن نیروهایش از غزه را كامل می كند ، ایالات متحده و شركای ما از رژیم در حاشیه مانده ای كه ضد قاچاق اسلحه باشد حمایت خواهند كرد تا حماس نتواند دوباره مسلح شود.
دیروز من با پرزیدنت حسنی مبارك حرف زدم و مراتب قدردانی خود را از تلاش های مصر برای نقشی كه در آتش بس ایفا می كند ، اعلام كردم . ما به این نتیجه رسیدیم كه مصر به رهبری و شركت خود در جهت ساختن زیربنای صلحی پایدارتر و گسترده تر از طریق اقدامی جدی برای پایان دادن به قاچاق اسلحه از طریق مرزهای خود ادامه دهد .
بنابراین ، تا زمانی كه وحشت شلیك راكت به سوی اسرائیلی های بی گناه ادامه دارد ، آینده امید بخشی برای فلسطینی ها وجود نخواهد داشت . من عمیقا از این كه فلسطینی ها و اسرائیلی ها در روزهای اخیر رنج برده اند و نیازهای انسانی در غزه وجود دارد ، متاسفم . قلب های ما برای غیرنظامیان فلسطینی كه به غذای فوری ، آب تمیز و مراقبت های اساسی پزشكی نیاز دارند، و دیر زمانی است كه در فقر به سر می برند، می تپد.
حالا باید دست هامان را به سوی آن هایی كه در جست و جوی صلح تلاش می كنند ، درازتر كنیم . به عنوان مرحله ای از ایجاد آتش بس پایدار ، مرزهای عبور غزه باید باز شوند تا جریان كمك ها و تجارت ، با نظارت مناسب و مراقبت های بین المللی با شركت مقام های فلسطینی ، به سوی غزه سرازیر شود . اقدامات امدادگرانه باید در دسترس فلسطینی ها كه به آن امید و تكیه دارند ، قرار گیرد. ایالات متحده از كنفرانس اعانه برای جست و جوی كمك های كوتاه مدت انسانی و تلاش های دراز مدت بازسازی اقتصاد فلسطینی ها ، كاملا حمایت می كند . این كمك ها باید از طرف و با راهنمایی مقام های فلسطینی تعیین شوند.
صلح پایدار ، به عاملی فراتر از آتش بس طولانی نیاز دارد ، به همین دلیل است كه من بر وجود دو كشور كه كنار هم با صلح و امنیت زندگی می كنند پافشاری می كنم . سناتور میچل ، این هدف را ، مثل كوشش برای كمك به صلحی گسترده تر میان اسرائیل و جهان عرب كه جایگاه واقعی و به حق اسرائیل در میان ملت ها را به رسمیت بشناسد ، دنبال خواهد كرد.
باید بیفزایم كه ابتكار صلح پایدار میان اعراب و اسرائیل به عناصر سازنده ای نیاز دارد تا بتواند این كوشش ها را به پیش ببرد . اكنون زمان آن فرا رسیده است كه كشورهای عربی دست به اقدامی بزنند تا با تضمین حمایت دولت فلسطین تحت رهبری پرزیدنت محمود عباس و نخست وزیر فیاد ، گام هایی در جهت عادی كردن روابط با اسرائیل بردارند و علیه تند روی كه همه ما را تهدید می كند به پا خیزند . نقش سازنده اردن آموزش نیروهای امنیتی فلسطین و تنظیم روابطش با اسرائیل است تا مدلی برای این اقدامات فراهم آید. در گامی فراتر ، باید این مساله را برای همه كشورهای منطقه روشن كنیم كه حمایت خارجی از سازمان های تروریستی باید متوقف شود.
امی گودمن : پرزیدنت اوباما دیروز در وزارت امور خارجه سخنرانی كرد. یكی از سخنگویان حماس به تلویزیون الجزیره گفت كه موضع اوباما در مورد فلسطین ، نسبت به موضع قبلی نشان دهنده هیچ تغییری نیست . اوساما حمدان گفت ، « من فكر می كنم كه در رابطه با منطقه خاورمیانه ، این سخنان برای پرزیدنت اوباما آغاز خوشایندی نیست . به نظر می رسد كه در چهار سال آینده ، اگر وضع به این منوال پیش برود و در بر این پاشنه بچرخد ، كل ماجرا به راه خطا خواهد رفت. »
بسیار خوب ، برای آگاهی بیشتر، به سراغ نوام چامسكی می رویم .
واكنش شما نسبت به بیانات پرزیدنت اوباما چیست و آیا فكر می كنید این حرف ها نشان دهنده ی تغییرند؟
نوام چامسكی : این تقریبا همان موضع بوش است . او می گوید كه اسرائیل ، مثل هر دموكراسی دیگری ، حق دفاع از خود را دارد . این حرف كاملا درست است ، اما شكافی در دلایلی كه می آورد وجود دارد . اسرائیل حق دارد از خودش دفاع كند . اما ادامه نمی دهد كه حق دارد با استفاده از زور از خود دفاع كند . همان طور كه می دانید ، ممكن است در این مورد توافق داشته باشیم كه ارتش بریتانیا در مورد مستعمرات خود در سال 1776 ، حق داشت از خودش در مقابل ترور ارتش جرج واشینگتن دفاع كند ، كه البته كاملا واقعی بود ، اما این حق بدان معنی نبود كه با استفاده از زور از خود دفاع كند ، برای آن كه انگلیسی ها اصلا حق نداشتند این جا باشند. بنابراین ، بله ، حق داشتند از خود دفاع كنند ، كه راهی هم برای دفاع داشتند . راهش آن بود كه این جا را ترك كنند . همین مثال را می شود در مورد نازی ها زد كه در مقابل ترور میهن پرستان حق داشتند از خود دفاع بكنند . آن ها حق نداشتند با استفاده از زور دست به چنین كاری بزنند . در مورد اسرائیل ، وضع عینا به همین صورت است . اسرائیلی ها حق دارند از خود دفاع كنند و به راحتی هم می توانند چنین كنند . با حداقل خرد و فهم ، می توانستند با قبول پیشنهاد صلح حماس ، و پیش از تجاوز نظامی و اشغال ، كه نمی خواهم وارد جزئیاتش شوم ، آتش بسی را كه پیشنهاد شده بود و اسرائیل آن را نقض كرد ، از حق خود دفاع كنند. اما با خرد و فهم و استدلال گسترده تر كه با وجود مشاورانی كه اوباما دارد می دانید فاقد آن است ، اسرائیل می تواند با دست برداشتن از جنایاتش از خودش دفاع كند . غزه و ساحل غربی ، یك واحدند ، با هم اند ، یك سرزمین اند . اسرائیل ، با حمایت ایالات متحده ، نه تنها در نوار غزه ، بلكه در ساحل غربی هم مدام مرتكب جنایت می شود. اسرائیل ، مدام به طور سیستماتیك ، و با حمایت ایالات متحده ، به قسمت هایی از ساحل غربی هجوم می برد و می خواهد همانگونه كه اریل شارون می گفت ، آن ها را مثل موش به تله بیندازد و از هرگونه تحرك و پیشرفتی بازشان دارد. بسیار خوب ، شما به این جنایات پایان بدهید ، آن وقت خواهید دید كه مقاومت مردم هم متوقف خواهد شد.
حالا اسرائیل با قدرت نمائی نظامی تحت حمایت ایالات متحده موفق شده مقاومت را در مناطق اشغالی متوقف كند كه البته این موفقیت را مدیون آموزش های اردن است كه مورد قدردانی اوباما قرار گرفته است . منظورم آموزش امنیتی فلسطینی ها علیه فلسطینی هاست . تاكید می كنم كه نقش كمك های مالی و نظارت همه جانبه ی ایالات متحده را نباید از یاد برد . بنابراین ، بله ، از عهده ی كار بر آمدند . نیروهای آموزش دیده فلسطینی به وسیله اردنی ها ، و علیه فلسطینی ها ، حتی تظاهرات كرانه ی باختری را ، یعنی حتی تظاهرات را ، آن هم تظاهرات صلح آمیز را كه از مردم جهان می خواست تا از مردم غزه حمایت كنند ، سركوب كردند. ماموران آموزش دیده به وسیله اردن را می گویم . آنان بسیاری از تظاهر كنندگان كرانه ی باختری را دستگیر كردند . این ماموران آموزش دیده به وسیله اردن ، یعنی نیروهائی كه با دشمن همدستی می كنند ، با حمایت ایالات متحده و اسرائیل كوشیده اند بركرانه ی باختری مسلط شوند .
حالا ، این اوباماست كه از زبان اسرائیل سخن می گوید . و هیچ تردیدی وجود ندارد كه همه ی این اقدامات ، در مجموع اساس قوانین انسانی بین المللی را نقض می كند . اسرائیل این واقعیت را می داند . مشاوران خودشان ، مشاوران رسمی خودشان ، از بازگشت به سال 67 سخن می گویند . دادگاه جهانی این عمل را محكوم كرد . بنابراین ، مجموعه ی این مهار گسیختگی ها اعمال جنایتكارانه اند . اما این ها می خواهند كه بدون برخورد با هیچ نفی و اعتراضی اصرار بورزند كه كارشان قانونی است . این است تاكیدهای مورد اعتماد اوباما . رئیس جمهوری جدید هیچ حرفی از جنایات تحت حمایت امریكائی های اسرائیل برزبان نمی راند ، و از پیشرفت امور مربوط به لغو اشغال ، شهرك سازی های غیر قانونی اشغالگرانه و تسلط بر كرانه ی باختری ، حرفی نمی زند . به نظر ایشان ، همه باید زبان در كام كشند و بگذارند ایالات متحده و اسرائیل به كار خود ادامه دهند .
اوباما از گام های سازنده برای صلح ، و بخصوص از قرارداد صلح اعراب سخن می گوید . ایشان می گویند اعراب باید در جهت عادی كردن روابط با اسرائیل گام هائی به پیش بردارند . اما درونمایه ی اصلی پیشنهاد صلح اتحادیه عرب این نبود . پیشنهاد آنان این بود كه دو كشور مستقل پا بگیرند كه ایالات متحده راهش را بست . می خواهم بگویم اوباما از دو كشور مستقل نام برد ، بله ، اما نگفت كجا ، كی و چگونه . به هیچ چیز دیگری هم اشاره نكرد . هیچ اشاره ای به اصل قضیه نكرد . یعنی حرفی از اقدامات جنایتكارانه ی تحت حمایت ایالات متحده در غزه ، كه هر وقت بخواهند حمله می كنند، و از وضع وخامت بار ساحل غربی نزد . اصل و مغز مساله این است .
وقتی به مشاوران اوباما توجه كنید ، بهتر متوجه قضیه می شوید . مثلا دنیس روس كتابی 800 صفحه ای – در همین حدود – نوشته است كه در آن یاسرعرفات را در مورد همه وقایع به باد انتقاد گرفته است . در این كتاب ، به ندرت به مساله « اسكان » پرداخته كه اتفاقا در زمان مسئولیت خود او به عنوان مشاور بیل كلینتون به نقطه ی اوج خود رسیده بود و در آخرین سال دولت او تبدیل به مساله ای جدی شده بود . در مورد این نكته ی آخری ، حتی یك كلمه هم در آن كتاب پیدا نمی كنید.
بنابراین ، نقطه ی اطمینان نكات مورد نظر اوباما این است كه اسرائیل حق دارد به زور و با نیروی نظامی از خود دفاع كند و حتی اگر این گونه دفاع از خود به معنی صلح باشد ، این عرب ها هستند كه باید به عادی سازی روابط شان با اسرائیل بیندیشند ، ولی با احتیاط از كنار سهم اسرائیل در مورد نادیده گرفتن پیشنهاد آنان به اسرائیل رد می شود . این احتیاط ، بدان معنی است كه اسرائیل و ایالات متحده باید بر نظریه عمومی جهان برای ایجاد دو كشور مستقل ، فائق آید . این حلقه مفقوده اوباماست .
خوان گونزالس : نوام چامسكی ، می خواهم از شما در مورد تلفات ستمگرانه آخرین تجاوز نظامی اسرائیل كه جهان را تكان داده است بپرسم . اسرائیلی ها ادعا می كنند كه تلفات غیر نظامیان به خاطر آن بوده كه حماس در میان مردم غیرنظامی مخفی شده بود ، اما شما در یكی از تحلیل های اخیرتان گفته اید تقریبا از آغاز تشكیل اسرائیل به عنوان یك كشور ، سیاست آنان این بوده كه به مردم عادی حمله كنند . توضیحی می دهید ؟
نوام چامسكی : بله ، گفتند حماسی ها در میان مردم عادی مخفی شده بودند . من فقط در آن تحلیل از رئیس ستاد مشترك ارتش اسرائیل نقل قول كردم . این مربوط به سی سال پیش است كه واقعا هیچ تروریستی در اسرائیل وجود نداشت . واقعا وجود نداشت . او می گوید ، « سیاست ما این بوده است كه به غیر نظامیان حمله كنیم . » و دلیلش را هم توضیح می دهد : حمله به روستاها ، شهرها و هر جائی كه مردم عادی باشند . این مساله را « آبا ابان » سیاستمدار معروف اسرائیلی به روشنی توضیح می دهد و می گوید ، « بله ، ما چنین كردیم و دلیل موجهی هم برایش داشتیم . نظریه عاقلانه این بود كه اگر ما به مردم عادی حمله كنیم و آنان را در معرض درد و رنج كافی قرار دهیم، دست از تخاصم با ما برخواهند داشت . » دست از تخاصم برداشتن ، در واقع حسن تعبیر از مقاومت در مقابل پیشرفت های اسرائیل در سرزمین های اشغالی است . به همین دلیل ، این سیاستمدار گفته است ، « ما آنقدر از آن ها می كشیم تا زیر فشار ساكت شوند و بگذارند ما كارمان را بكنیم . »
ملاحظه می كنید كه اوباما امروز از این كلمات استفاده نكرد ، اما معنی حرف های او ، در واقع همین است . دلیل سكوت او در مقابل تجاوز ارضی ، اشغال سرزمین های فلسطینی و حذف هر گونه امكان مقاومت بی معنی برای استقلال ، معنائی جز این ندارد كه مردم ساكت شوند و بگذارند ایالات متحده و اسرائیل كارشان را بكنند . اما آبا ابان كه از او نقل قول كردم ، و رئیس ستاد مشترك ارتش ، می توانستند مثل اوباما گفته باشند ، « قلب من برای غیرنظامیانی كه رنج می برند ، به درد آمده است . اما چه می توان كرد ؟ ما مجبوریم این نظریه معقول را به اجرا در آوریم كه اگر درد و رنج كافی برای مردم ایجاد كنیم ، فریاد برخواهند داشت كه اگر ما زمین ها و منابع طبیعی شان را می گیریم ، كسی به مخالفت برنخیزد . من فقط از آنان نقل قول كرده ام . آن ها این حرف ها را خیلی صریح زده اند . تا دلتان بخواهد از این نمونه ها دارم .
خوان گونزالس : یعنی می خواهید بگوئید این كه اوباما گفته است راه های ورودی غزه را باز كنند و اسرائیل به محاصره غزه پایان دهد ، حرف های بیهوده است ؟
نوام چامسكی : البته این كلمات خیلی قشنگ اند . و اگر چنین كند ، حرف ندارد . اما هیچ علامتی وجود ندارد كه این حرف ها معنی بدهند . در واقع همین امروز صبح زیپی لیونی وزیر امورخارجه اسرائیل به زبان فصیح گفت تا غزه یكی از سربازان اسیراسرائیلی را پس ندهد ، پای آتش بس نخواهند رفت . خوب ، همین بهانه به اسرائیل این امكان را می دهد كه ابتكار عمل را در دست داشته باشد . البته نه در اسیر كردن سربازان ، بلكه با آدم ربائی ، دزدی كشتی ها ، و انتقال آنان به اسرائیل به عنوان گروگان . واقعیت ماجرا این است كه یك روز پیش از اسیر شدن این سرباز اسرائیلی در مرز ، نیروهای اسرائیلی وارد غزه شدند ، دو غیر نظامی فلسطینی را دزدیدند ، آن ها را به اسرائیل بردند و در یكی از زندان های مخفی شان به بند كشیدند . بنا به گزارشی كه من همین امروز صبح از اسرائیل دریافت كردم ، اخبار صبح امروز رادیو مدام تكرار می كند كه آموس گیلاد رابط اسرائیل و مصر تاكید كرده است كه اسرائیل علاقه ای به موافقت نامه آتش بس ندارد و می خواهد موشك پرانی ها را متوقف كنند و گیلاد شالیت هم آزاد شود . فكر می كنم این مطلب را فردا در روزنامه ها بنویسند . بنابراین ، بله ، خیلی زیباست كه بگویند ، « مرزها را باز كنیم ،» اما حرفی از شرایطی كه به آن مردم تحمیل شده است نزنند ، و در واقع نگویند چرا مرزها سال هاست بسته شده اند برای آن كه اسرائیل با حمایت ایالات متحده چنان و چنین خواسته بوده .
امی گودمن : می توانید در مورد چهارم نوامبر كه روز انتخابات بود ، و این كه درست سه روز پیش از ادای سوگند باراك اوباما در بیستم ژانویه 2009 ، اسرائیل آتش بس یك طرفه اعلام كرد توضیحی بدهید ؟
نوام چامسكی : روز انتخابات ، چهارم نوامبر ، اسرائیل در واقع آتش بس را نقض در نقض كرد . هنوز راكت پراكنی حماس شروع نشده بود . راكت پرانی در ماه ژوئن یا ژوئیه شروع شد . روز چهار نوامبر ، یعنی همان روز انتخابات ، به احتمال قوی به این جهت كه همه توجهات معطوف به نقطه دیگری بود ، نیروهای اسرائیلی به غزه هجوم بردند ، ده ها غیر نطامی را كه خودشان می گویند نظامی بودند كشتند و بهانه شان هم این بود كه یك تونل پیدا كرده اند . می دانید كه از نقطه نظر نظامی ، این بهانه پوچ است . اگر تونلی وجود داشت ، اسرائیل می توانست آن را در خاك خودش بزند و ببندد . بنابراین ، كاملا واضح بود كه این تهاجم برای نقض آتش بس صورت گرفت و اطمینان اسرائیلی ها هم این بود كه با كشتن چند شبه نظامی حماس ، جنگ در خواهد گرفت و دست ارتش اسرائیل باز خواهد شد .
در مورد بمبارن ( از 27 دسامبر 2008 )هم ، زمانبندی با دقت صورت گرفته بود . در واقع خودشان گفتند كه ماه ها پیش از آخرین تجاوز هولناك نظامی ، همه چیز برنامه ریزی شده بود و هدف ها مشخص بودند . حمله روز شنبه ( 27 دسامبر 2008 ) ، درست پیش از ظهر كه بچه ها از مدرسه می آمدند و مردم در آن شهر متراكم می لولیدند ، شروع شد . در نخستین دقایق ، صدها انسان را كشتند .
این حمله ، با برنامه دقیقی كه از پیش تعیین شده بود ، درست پیش از ادای سوگند باراك اوباما پایان یافت . می شود حدس زد دلیل عمده اش این بود كه اوباما در مورد این شرارت و كشتار هولناك ، كه بخش هولناكی از تاریخ را به ثبت رسانده است و شما توانسته اید فقط لحظه هائی از آن را در فرستنده الجزیره ببینيد، سكوت كرده بود . اوباما به این بهانه كه آمریكا در حال حاضر فقط یك رئیس جمهوری دارد و نمی تواند در آن واحد دو صدا داشته باشد ، اظهار نظری نكرد . بسیار خوب ، در روز ادای سوگند ، این بهانه برطرف شد . حالا دیگر ایالات متحده رئیس جمهوری جدیدی داشت . و اسرائیل نمی خواست با ادامه تجاوز نظامی و آن كشتار وحشیانه ، او را در وضعی قرار دهد كه مجبور به اظهار نظر فوری شود و راهی نداشته باشد جز آن كه از آن شرارت حرف بزند . بنابراین، و احتمالا موقتا ، آن تهاجم هولناك را درست پیش از مراسم ادای سوگند متوقف كردند . بنابراین ، فرصت كافی برای اوباما پیش آمد تا حرف های امروزش را بزند .
مصاحبه امی گودمن و خوان گونزالس با نوام چامسكی
برگردان: فریدون گیلانی
پرزیدنت اوباما در دیداری از وزارت امور خارجه ، نخستین نظریه ها و تعبیرهای واقعی خود را در مورد تنش خاورمیانه از زمان حمله اسرائیل به نوار غزه ( بیست و هفتم دسامبر 2008 – م ) ابراز كرد . اوباما بدون اظهار نظر در مورد امنیت فلسطینی ها ، اول نقطه نظرهایش را در مورد امنیت اسرائیلی ها بیان داشت . اوباما حملات راكتی فلسطینی ها به شهرهای جنوبی اسرائیل را محكوم كرد، اما از ارتش اسرائیلی تحت حمایت ایالات متحده كه غزه را با آن جمعیت متراكم به بمب و توپ بست ، حتی انتقاد نكرد . ولی با زیركی و برای فاصله گرفتن با دولت بوش ، ضمنا گفت كه قبول دارد فلسطینی ها رنج می برند و اشاره كرد كه مرزها را باید برای كمك رسانی باز كنند .
در این مورد ، با نوام چامسكی كه در بیش از نیم قرن گذشته استاد زبان شناسی انستیتو تكنولوژی ماساچوست بوده و بیش از صد كتاب نوشته ، گفت و گو می كنیم :
خوان گونزالس : پرزیدنت اوباما نخستین نقطه نظرهای واقعی خود را از زمانی كه به این سمت انتخاب شد ، در مورد بحران غزه ابراز كرد . اوباما در حالی كه كنار هیلری كلینتون وزیرامور خارجه ایستاده بود و دو فرستاده ی كلیدی خود را معرفی می كرد ، در این مورد سخن گفت . رهبر سابق اكثریت در سنا جرج میچل ، كه گفت و گو برای توافق پایدار در ایرلند شمالی را انجام داد ، فرستاده ی او در خاور میانه خواهد بود . و ریچرد هالبروك كه در اواسط سال های 1990 واسطه معامله در بالكان بود ، نقش فرستاده او را در افغانستان و پاكستان ایفا خواهد كرد .
اوباما در بیان نقطه نظرهایش از حمله سه هفته ای به نوار غزه به عنوان اقدامی دفاعی علیه راكت پراكنی های حماس پشتیبانی كرد ، اما ضمنا گفت كه عمیقا نگران شرایط انسانی مردم فلسطین در غزه است . بیست و دو روز حمله برق آسا ، بیش از 1400 كشته به جا گذاشت كه اغلب شان غیر نظامی ، و دست كم یك سوم شان بچه بودند . بیش از 5500 انسان هم زخمی شدند . ( اولا بنا به گفته نماینده سازمان ملل در غزه ، این آمار ها قطعی نیستند و حتی می توانند چند برابر باشند ، دوما زخمی ها فقط می توانند نفس بكشند در واقع مرده اند ، سه دیگر آن كه بنا به آخرین خبرها ، هنوز از زیر آوارها جسد بیرون می كشند و این عمل مدت های مدید ادامه خواهد داشت – م ) در این مدت ، سیزده اسرائیلی كشته شدند كه ده نفرشان سرباز بودند و از آن ده سرباز چهارتن در تبادل آتش میان خودی ها به هلاكت رسیده اند .
آن چه در زیر می آید ، بعضی حرف های اوباما است .
پرزیدنت باراك اوباما :
« بگذارید این مساله را روشن كنم كه آمریكا در مورد امنیت اسرائیل متعهد و ملتزم است . ما همیشه از حق اسرائیل برای دفاع از خود حمایت می كنیم .
چهار سال ، حماس هزاران راكت به سمت شهروندان بی گناه اسرائیلی شلیك كرده است . هیچ دموكراسی ای چنین خطری را در مورد مردمش تحمل نمی كند . جامعه بین المللی وحتی خود مردم فلسطین هم كه منافع شان قربانی ترور شده است ، چنین شرایطی را نباید برتابند .
برای خالص ماندن و واقعی بودن به عنوان یكی از طرف های صلح ، گروه چهار نفره روشن كرد كه حماس باید شرایط صریحی را بپذیرد : حق وجود اسرائیل را به رسمیت بشناسد ، دست از خشونت بردارد ، وبه توافق های گذشته وفادار بماند. از این گذشته ، زمینه ها وخطوط آتش بس با دوام روشن است : حماس باید به موشك پرانی پایان دهد ، اسرائیل عقب كشیدن نیروهایش از غزه را كامل می كند ، ایالات متحده و شركای ما از رژیم در حاشیه مانده ای كه ضد قاچاق اسلحه باشد حمایت خواهند كرد تا حماس نتواند دوباره مسلح شود.
دیروز من با پرزیدنت حسنی مبارك حرف زدم و مراتب قدردانی خود را از تلاش های مصر برای نقشی كه در آتش بس ایفا می كند ، اعلام كردم . ما به این نتیجه رسیدیم كه مصر به رهبری و شركت خود در جهت ساختن زیربنای صلحی پایدارتر و گسترده تر از طریق اقدامی جدی برای پایان دادن به قاچاق اسلحه از طریق مرزهای خود ادامه دهد .
بنابراین ، تا زمانی كه وحشت شلیك راكت به سوی اسرائیلی های بی گناه ادامه دارد ، آینده امید بخشی برای فلسطینی ها وجود نخواهد داشت . من عمیقا از این كه فلسطینی ها و اسرائیلی ها در روزهای اخیر رنج برده اند و نیازهای انسانی در غزه وجود دارد ، متاسفم . قلب های ما برای غیرنظامیان فلسطینی كه به غذای فوری ، آب تمیز و مراقبت های اساسی پزشكی نیاز دارند، و دیر زمانی است كه در فقر به سر می برند، می تپد.
حالا باید دست هامان را به سوی آن هایی كه در جست و جوی صلح تلاش می كنند ، درازتر كنیم . به عنوان مرحله ای از ایجاد آتش بس پایدار ، مرزهای عبور غزه باید باز شوند تا جریان كمك ها و تجارت ، با نظارت مناسب و مراقبت های بین المللی با شركت مقام های فلسطینی ، به سوی غزه سرازیر شود . اقدامات امدادگرانه باید در دسترس فلسطینی ها كه به آن امید و تكیه دارند ، قرار گیرد. ایالات متحده از كنفرانس اعانه برای جست و جوی كمك های كوتاه مدت انسانی و تلاش های دراز مدت بازسازی اقتصاد فلسطینی ها ، كاملا حمایت می كند . این كمك ها باید از طرف و با راهنمایی مقام های فلسطینی تعیین شوند.
صلح پایدار ، به عاملی فراتر از آتش بس طولانی نیاز دارد ، به همین دلیل است كه من بر وجود دو كشور كه كنار هم با صلح و امنیت زندگی می كنند پافشاری می كنم . سناتور میچل ، این هدف را ، مثل كوشش برای كمك به صلحی گسترده تر میان اسرائیل و جهان عرب كه جایگاه واقعی و به حق اسرائیل در میان ملت ها را به رسمیت بشناسد ، دنبال خواهد كرد.
باید بیفزایم كه ابتكار صلح پایدار میان اعراب و اسرائیل به عناصر سازنده ای نیاز دارد تا بتواند این كوشش ها را به پیش ببرد . اكنون زمان آن فرا رسیده است كه كشورهای عربی دست به اقدامی بزنند تا با تضمین حمایت دولت فلسطین تحت رهبری پرزیدنت محمود عباس و نخست وزیر فیاد ، گام هایی در جهت عادی كردن روابط با اسرائیل بردارند و علیه تند روی كه همه ما را تهدید می كند به پا خیزند . نقش سازنده اردن آموزش نیروهای امنیتی فلسطین و تنظیم روابطش با اسرائیل است تا مدلی برای این اقدامات فراهم آید. در گامی فراتر ، باید این مساله را برای همه كشورهای منطقه روشن كنیم كه حمایت خارجی از سازمان های تروریستی باید متوقف شود.
امی گودمن : پرزیدنت اوباما دیروز در وزارت امور خارجه سخنرانی كرد. یكی از سخنگویان حماس به تلویزیون الجزیره گفت كه موضع اوباما در مورد فلسطین ، نسبت به موضع قبلی نشان دهنده هیچ تغییری نیست . اوساما حمدان گفت ، « من فكر می كنم كه در رابطه با منطقه خاورمیانه ، این سخنان برای پرزیدنت اوباما آغاز خوشایندی نیست . به نظر می رسد كه در چهار سال آینده ، اگر وضع به این منوال پیش برود و در بر این پاشنه بچرخد ، كل ماجرا به راه خطا خواهد رفت. »
بسیار خوب ، برای آگاهی بیشتر، به سراغ نوام چامسكی می رویم .
واكنش شما نسبت به بیانات پرزیدنت اوباما چیست و آیا فكر می كنید این حرف ها نشان دهنده ی تغییرند؟
نوام چامسكی : این تقریبا همان موضع بوش است . او می گوید كه اسرائیل ، مثل هر دموكراسی دیگری ، حق دفاع از خود را دارد . این حرف كاملا درست است ، اما شكافی در دلایلی كه می آورد وجود دارد . اسرائیل حق دارد از خودش دفاع كند . اما ادامه نمی دهد كه حق دارد با استفاده از زور از خود دفاع كند . همان طور كه می دانید ، ممكن است در این مورد توافق داشته باشیم كه ارتش بریتانیا در مورد مستعمرات خود در سال 1776 ، حق داشت از خودش در مقابل ترور ارتش جرج واشینگتن دفاع كند ، كه البته كاملا واقعی بود ، اما این حق بدان معنی نبود كه با استفاده از زور از خود دفاع كند ، برای آن كه انگلیسی ها اصلا حق نداشتند این جا باشند. بنابراین ، بله ، حق داشتند از خود دفاع كنند ، كه راهی هم برای دفاع داشتند . راهش آن بود كه این جا را ترك كنند . همین مثال را می شود در مورد نازی ها زد كه در مقابل ترور میهن پرستان حق داشتند از خود دفاع بكنند . آن ها حق نداشتند با استفاده از زور دست به چنین كاری بزنند . در مورد اسرائیل ، وضع عینا به همین صورت است . اسرائیلی ها حق دارند از خود دفاع كنند و به راحتی هم می توانند چنین كنند . با حداقل خرد و فهم ، می توانستند با قبول پیشنهاد صلح حماس ، و پیش از تجاوز نظامی و اشغال ، كه نمی خواهم وارد جزئیاتش شوم ، آتش بسی را كه پیشنهاد شده بود و اسرائیل آن را نقض كرد ، از حق خود دفاع كنند. اما با خرد و فهم و استدلال گسترده تر كه با وجود مشاورانی كه اوباما دارد می دانید فاقد آن است ، اسرائیل می تواند با دست برداشتن از جنایاتش از خودش دفاع كند . غزه و ساحل غربی ، یك واحدند ، با هم اند ، یك سرزمین اند . اسرائیل ، با حمایت ایالات متحده ، نه تنها در نوار غزه ، بلكه در ساحل غربی هم مدام مرتكب جنایت می شود. اسرائیل ، مدام به طور سیستماتیك ، و با حمایت ایالات متحده ، به قسمت هایی از ساحل غربی هجوم می برد و می خواهد همانگونه كه اریل شارون می گفت ، آن ها را مثل موش به تله بیندازد و از هرگونه تحرك و پیشرفتی بازشان دارد. بسیار خوب ، شما به این جنایات پایان بدهید ، آن وقت خواهید دید كه مقاومت مردم هم متوقف خواهد شد.
حالا اسرائیل با قدرت نمائی نظامی تحت حمایت ایالات متحده موفق شده مقاومت را در مناطق اشغالی متوقف كند كه البته این موفقیت را مدیون آموزش های اردن است كه مورد قدردانی اوباما قرار گرفته است . منظورم آموزش امنیتی فلسطینی ها علیه فلسطینی هاست . تاكید می كنم كه نقش كمك های مالی و نظارت همه جانبه ی ایالات متحده را نباید از یاد برد . بنابراین ، بله ، از عهده ی كار بر آمدند . نیروهای آموزش دیده فلسطینی به وسیله اردنی ها ، و علیه فلسطینی ها ، حتی تظاهرات كرانه ی باختری را ، یعنی حتی تظاهرات را ، آن هم تظاهرات صلح آمیز را كه از مردم جهان می خواست تا از مردم غزه حمایت كنند ، سركوب كردند. ماموران آموزش دیده به وسیله اردن را می گویم . آنان بسیاری از تظاهر كنندگان كرانه ی باختری را دستگیر كردند . این ماموران آموزش دیده به وسیله اردن ، یعنی نیروهائی كه با دشمن همدستی می كنند ، با حمایت ایالات متحده و اسرائیل كوشیده اند بركرانه ی باختری مسلط شوند .
حالا ، این اوباماست كه از زبان اسرائیل سخن می گوید . و هیچ تردیدی وجود ندارد كه همه ی این اقدامات ، در مجموع اساس قوانین انسانی بین المللی را نقض می كند . اسرائیل این واقعیت را می داند . مشاوران خودشان ، مشاوران رسمی خودشان ، از بازگشت به سال 67 سخن می گویند . دادگاه جهانی این عمل را محكوم كرد . بنابراین ، مجموعه ی این مهار گسیختگی ها اعمال جنایتكارانه اند . اما این ها می خواهند كه بدون برخورد با هیچ نفی و اعتراضی اصرار بورزند كه كارشان قانونی است . این است تاكیدهای مورد اعتماد اوباما . رئیس جمهوری جدید هیچ حرفی از جنایات تحت حمایت امریكائی های اسرائیل برزبان نمی راند ، و از پیشرفت امور مربوط به لغو اشغال ، شهرك سازی های غیر قانونی اشغالگرانه و تسلط بر كرانه ی باختری ، حرفی نمی زند . به نظر ایشان ، همه باید زبان در كام كشند و بگذارند ایالات متحده و اسرائیل به كار خود ادامه دهند .
اوباما از گام های سازنده برای صلح ، و بخصوص از قرارداد صلح اعراب سخن می گوید . ایشان می گویند اعراب باید در جهت عادی كردن روابط با اسرائیل گام هائی به پیش بردارند . اما درونمایه ی اصلی پیشنهاد صلح اتحادیه عرب این نبود . پیشنهاد آنان این بود كه دو كشور مستقل پا بگیرند كه ایالات متحده راهش را بست . می خواهم بگویم اوباما از دو كشور مستقل نام برد ، بله ، اما نگفت كجا ، كی و چگونه . به هیچ چیز دیگری هم اشاره نكرد . هیچ اشاره ای به اصل قضیه نكرد . یعنی حرفی از اقدامات جنایتكارانه ی تحت حمایت ایالات متحده در غزه ، كه هر وقت بخواهند حمله می كنند، و از وضع وخامت بار ساحل غربی نزد . اصل و مغز مساله این است .
وقتی به مشاوران اوباما توجه كنید ، بهتر متوجه قضیه می شوید . مثلا دنیس روس كتابی 800 صفحه ای – در همین حدود – نوشته است كه در آن یاسرعرفات را در مورد همه وقایع به باد انتقاد گرفته است . در این كتاب ، به ندرت به مساله « اسكان » پرداخته كه اتفاقا در زمان مسئولیت خود او به عنوان مشاور بیل كلینتون به نقطه ی اوج خود رسیده بود و در آخرین سال دولت او تبدیل به مساله ای جدی شده بود . در مورد این نكته ی آخری ، حتی یك كلمه هم در آن كتاب پیدا نمی كنید.
بنابراین ، نقطه ی اطمینان نكات مورد نظر اوباما این است كه اسرائیل حق دارد به زور و با نیروی نظامی از خود دفاع كند و حتی اگر این گونه دفاع از خود به معنی صلح باشد ، این عرب ها هستند كه باید به عادی سازی روابط شان با اسرائیل بیندیشند ، ولی با احتیاط از كنار سهم اسرائیل در مورد نادیده گرفتن پیشنهاد آنان به اسرائیل رد می شود . این احتیاط ، بدان معنی است كه اسرائیل و ایالات متحده باید بر نظریه عمومی جهان برای ایجاد دو كشور مستقل ، فائق آید . این حلقه مفقوده اوباماست .
خوان گونزالس : نوام چامسكی ، می خواهم از شما در مورد تلفات ستمگرانه آخرین تجاوز نظامی اسرائیل كه جهان را تكان داده است بپرسم . اسرائیلی ها ادعا می كنند كه تلفات غیر نظامیان به خاطر آن بوده كه حماس در میان مردم غیرنظامی مخفی شده بود ، اما شما در یكی از تحلیل های اخیرتان گفته اید تقریبا از آغاز تشكیل اسرائیل به عنوان یك كشور ، سیاست آنان این بوده كه به مردم عادی حمله كنند . توضیحی می دهید ؟
نوام چامسكی : بله ، گفتند حماسی ها در میان مردم عادی مخفی شده بودند . من فقط در آن تحلیل از رئیس ستاد مشترك ارتش اسرائیل نقل قول كردم . این مربوط به سی سال پیش است كه واقعا هیچ تروریستی در اسرائیل وجود نداشت . واقعا وجود نداشت . او می گوید ، « سیاست ما این بوده است كه به غیر نظامیان حمله كنیم . » و دلیلش را هم توضیح می دهد : حمله به روستاها ، شهرها و هر جائی كه مردم عادی باشند . این مساله را « آبا ابان » سیاستمدار معروف اسرائیلی به روشنی توضیح می دهد و می گوید ، « بله ، ما چنین كردیم و دلیل موجهی هم برایش داشتیم . نظریه عاقلانه این بود كه اگر ما به مردم عادی حمله كنیم و آنان را در معرض درد و رنج كافی قرار دهیم، دست از تخاصم با ما برخواهند داشت . » دست از تخاصم برداشتن ، در واقع حسن تعبیر از مقاومت در مقابل پیشرفت های اسرائیل در سرزمین های اشغالی است . به همین دلیل ، این سیاستمدار گفته است ، « ما آنقدر از آن ها می كشیم تا زیر فشار ساكت شوند و بگذارند ما كارمان را بكنیم . »
ملاحظه می كنید كه اوباما امروز از این كلمات استفاده نكرد ، اما معنی حرف های او ، در واقع همین است . دلیل سكوت او در مقابل تجاوز ارضی ، اشغال سرزمین های فلسطینی و حذف هر گونه امكان مقاومت بی معنی برای استقلال ، معنائی جز این ندارد كه مردم ساكت شوند و بگذارند ایالات متحده و اسرائیل كارشان را بكنند . اما آبا ابان كه از او نقل قول كردم ، و رئیس ستاد مشترك ارتش ، می توانستند مثل اوباما گفته باشند ، « قلب من برای غیرنظامیانی كه رنج می برند ، به درد آمده است . اما چه می توان كرد ؟ ما مجبوریم این نظریه معقول را به اجرا در آوریم كه اگر درد و رنج كافی برای مردم ایجاد كنیم ، فریاد برخواهند داشت كه اگر ما زمین ها و منابع طبیعی شان را می گیریم ، كسی به مخالفت برنخیزد . من فقط از آنان نقل قول كرده ام . آن ها این حرف ها را خیلی صریح زده اند . تا دلتان بخواهد از این نمونه ها دارم .
خوان گونزالس : یعنی می خواهید بگوئید این كه اوباما گفته است راه های ورودی غزه را باز كنند و اسرائیل به محاصره غزه پایان دهد ، حرف های بیهوده است ؟
نوام چامسكی : البته این كلمات خیلی قشنگ اند . و اگر چنین كند ، حرف ندارد . اما هیچ علامتی وجود ندارد كه این حرف ها معنی بدهند . در واقع همین امروز صبح زیپی لیونی وزیر امورخارجه اسرائیل به زبان فصیح گفت تا غزه یكی از سربازان اسیراسرائیلی را پس ندهد ، پای آتش بس نخواهند رفت . خوب ، همین بهانه به اسرائیل این امكان را می دهد كه ابتكار عمل را در دست داشته باشد . البته نه در اسیر كردن سربازان ، بلكه با آدم ربائی ، دزدی كشتی ها ، و انتقال آنان به اسرائیل به عنوان گروگان . واقعیت ماجرا این است كه یك روز پیش از اسیر شدن این سرباز اسرائیلی در مرز ، نیروهای اسرائیلی وارد غزه شدند ، دو غیر نظامی فلسطینی را دزدیدند ، آن ها را به اسرائیل بردند و در یكی از زندان های مخفی شان به بند كشیدند . بنا به گزارشی كه من همین امروز صبح از اسرائیل دریافت كردم ، اخبار صبح امروز رادیو مدام تكرار می كند كه آموس گیلاد رابط اسرائیل و مصر تاكید كرده است كه اسرائیل علاقه ای به موافقت نامه آتش بس ندارد و می خواهد موشك پرانی ها را متوقف كنند و گیلاد شالیت هم آزاد شود . فكر می كنم این مطلب را فردا در روزنامه ها بنویسند . بنابراین ، بله ، خیلی زیباست كه بگویند ، « مرزها را باز كنیم ،» اما حرفی از شرایطی كه به آن مردم تحمیل شده است نزنند ، و در واقع نگویند چرا مرزها سال هاست بسته شده اند برای آن كه اسرائیل با حمایت ایالات متحده چنان و چنین خواسته بوده .
امی گودمن : می توانید در مورد چهارم نوامبر كه روز انتخابات بود ، و این كه درست سه روز پیش از ادای سوگند باراك اوباما در بیستم ژانویه 2009 ، اسرائیل آتش بس یك طرفه اعلام كرد توضیحی بدهید ؟
نوام چامسكی : روز انتخابات ، چهارم نوامبر ، اسرائیل در واقع آتش بس را نقض در نقض كرد . هنوز راكت پراكنی حماس شروع نشده بود . راكت پرانی در ماه ژوئن یا ژوئیه شروع شد . روز چهار نوامبر ، یعنی همان روز انتخابات ، به احتمال قوی به این جهت كه همه توجهات معطوف به نقطه دیگری بود ، نیروهای اسرائیلی به غزه هجوم بردند ، ده ها غیر نطامی را كه خودشان می گویند نظامی بودند كشتند و بهانه شان هم این بود كه یك تونل پیدا كرده اند . می دانید كه از نقطه نظر نظامی ، این بهانه پوچ است . اگر تونلی وجود داشت ، اسرائیل می توانست آن را در خاك خودش بزند و ببندد . بنابراین ، كاملا واضح بود كه این تهاجم برای نقض آتش بس صورت گرفت و اطمینان اسرائیلی ها هم این بود كه با كشتن چند شبه نظامی حماس ، جنگ در خواهد گرفت و دست ارتش اسرائیل باز خواهد شد .
در مورد بمبارن ( از 27 دسامبر 2008 )هم ، زمانبندی با دقت صورت گرفته بود . در واقع خودشان گفتند كه ماه ها پیش از آخرین تجاوز هولناك نظامی ، همه چیز برنامه ریزی شده بود و هدف ها مشخص بودند . حمله روز شنبه ( 27 دسامبر 2008 ) ، درست پیش از ظهر كه بچه ها از مدرسه می آمدند و مردم در آن شهر متراكم می لولیدند ، شروع شد . در نخستین دقایق ، صدها انسان را كشتند .
این حمله ، با برنامه دقیقی كه از پیش تعیین شده بود ، درست پیش از ادای سوگند باراك اوباما پایان یافت . می شود حدس زد دلیل عمده اش این بود كه اوباما در مورد این شرارت و كشتار هولناك ، كه بخش هولناكی از تاریخ را به ثبت رسانده است و شما توانسته اید فقط لحظه هائی از آن را در فرستنده الجزیره ببینيد، سكوت كرده بود . اوباما به این بهانه كه آمریكا در حال حاضر فقط یك رئیس جمهوری دارد و نمی تواند در آن واحد دو صدا داشته باشد ، اظهار نظری نكرد . بسیار خوب ، در روز ادای سوگند ، این بهانه برطرف شد . حالا دیگر ایالات متحده رئیس جمهوری جدیدی داشت . و اسرائیل نمی خواست با ادامه تجاوز نظامی و آن كشتار وحشیانه ، او را در وضعی قرار دهد كه مجبور به اظهار نظر فوری شود و راهی نداشته باشد جز آن كه از آن شرارت حرف بزند . بنابراین، و احتمالا موقتا ، آن تهاجم هولناك را درست پیش از مراسم ادای سوگند متوقف كردند . بنابراین ، فرصت كافی برای اوباما پیش آمد تا حرف های امروزش را بزند .
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر