خنجر یمن از طریق “عادی سازان” کند شد.

موضوع روز

حملات یمن به مسیرهای حیاتی کشتیرانی اسرائیل، دولت اشغالگر را وادار کرده است که به دنبال یک کریدور زمینی جایگزین از طریق عربستان سعودی، امارات و اردن باشد کشورهای که مشروعیت آنها در کف خیابان های عربی مخدوش شده است، در حالی که مشروعیت صنعا در صفوف توده‌ها در حال افزایش است.

محمد حسن سویدان

کرادل

ترجمه مجله هفته

حملات یمن به مسیرهای کشتیرانی حیاتی اسرائیل، این رژیم اشغالگر را مجبور کرده است که به دنبال یک کریدور زمینی جایگزین از طریق عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اردن باشد. این امر در حالی است که مشروعیت اسرائیل در جهان عرب تضعیف می شود و مشروعیت صنعاء تقویت می شود.

در اوایل ماه دسامبر، رسانه های اسرائیلی از توافقی برای ایجاد یک کریدور زمینی بین بندر دبی و بندر اشغالی حیفا خبر دادند. گزارش ها حاکی از آن است که این توافق استراتژیک برای دور زدن تهدید روزافزون یمن مبنی بر مسدود کردن مسیرهای کشتیرانی حیاتی برای کشتی هایی است که با بنادر اسرائیلی مرتبط هستند و/یا برای آنها در نظر گرفته شده اند.

فقط دو هفته بعد، وب سایت اسرائیلی والا گزارش داد که اولین محموله ای که از دبی آمده بود و از کریدور زمینی جدید بین امارات متحده عربی، عربستان سعودی، اردن و اسرائیل عبور کرده بود، به بنادر اسرائیلی رسیده است.

با حمایت و حفاظت از اسرائیل، این سه کشور عربی نقش اساسی خود را در حمایت و دفاع از این رژیم اشغالگر و تسهیل ادامه جنایات آن علیه فلسطینی ها، تقویت کرده اند.

بلوکه شدن دریای سرخ توسط یمن علیه اسرائیل

در ۱۵ نوامبر، عبدالملک الحوثی، رهبر جنبش انصارالله یمن، یک بلوکه علیه کشتی های اسرائیلی که دریای سرخ و تنگه باب المندب را می گذرانند، اعلام کرد. این اعلامیه آغاز یک درگیری دریایی با اسرائیل در حمایت از نوار غزه بود و آغاز مرحله جدیدی از تنش را که اسرائیل انتظار آن را از چند سال پیش داشت، رقم زد.

از سال ۲۰۱۸، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که از حضور انصارالله در سواحل دریای سرخ می ترسد، تأکید کرده است که تل آویو از همه تلاش های بین المللی برای جلوگیری از بسته شدن مسیرهای کشتیرانی در منطقه حمایت خواهد کرد.


در گزارش مرکز تحقیقات امنیت ملی اسرائیل در سال ۲۰۲۱ آمده است: “امکان اینکه حوثی ها کشتی ها را در مسیرهای کشتیرانی در امتداد تنگه باب المندب، دریای سرخ یا خلیج عدن هدف قرار دهند، یک تهدید عینی برای امنیت ملی اسرائیل محسوب می شود.”

در همان گزارش آمده است که یمنی ها در آینده ممکن است کشتی های اسرائیلی را که از تنگه باب المندب عبور می کنند، رهگیری کنند تا اسرائیل را وادار به تغییر سیاست خود کنند.

چهار روز پس از وعده حوثی ها مبنی بر هدف قرار دادن کشتی های اسرائیلی، نیروهای یمنی یک کشتی حمل و نقل با ارتباطاتی با تاجران اسرائیلی آبراهام اونگار، یکی از ثروتمندترین سرمایه داران این کشور، مصادره کردند. سخنگوی نظامی وابسته به انصارالله، یحیی صریع، مصادره را به عنوان واکنش به “اعمال شنیع علیه برادران فلسطینی ما در نوار غزه و کرانه باختری” توجیه کرد و افزود:

«اگر جامعه بین المللی نگران امنیت و ثبات منطقه است، باید به جای گسترش درگیری، تجاوز اسرائیل به نوار غزه را پایان دهد.»
در ۱۲ دسامبر، یمن یک کشتی نفتی نروژی را که قرار بود در ژانویه به بندر اشغالی حیفا برسد، با یک موشک مورد اصابت قرار داد. صریع اعلام کرد که این حمله پس از آن صورت گرفت که اشغالگران از شنیدن هشدارها خودداری کردند و ادامه بلوکه کشتی ها را تا زمانی که اسرائیل کمک های بشردوستانه مهم را به غزه اجازه دهد، اعلام کرد. پنتاگون رهگیری پهپادهای یمنی را که به کشتی های اسرائیلی هدف قرار می دادند، تأیید کرد و خواستار راه حلی بین المللی برای یک “مشکل بین المللی” شد.

اهمیت استراتژیک باب المندب

تنگه باب المندب یک مسیر تجاری مهم بین دریای مدیترانه و اقیانوس هند با ارزش سالانه حدود ۷۰۰ میلیارد دلار است. روزانه ۴ میلیون بشکه نفت از این آبراه حیاتی عبور می کند که ۱۰ درصد تجارت دریایی جهانی را تشکیل می دهد و راه را برای ۲۵۰۰۰ کشتی هموار می کند.

آخرین ارقام مربوط به نیمه اول سال ۲۰۲۳ نشان می دهد که مقادیری از نفت خام، میعانات گازی و محصولات نفتی از طریق باب المندب جابه جا می شود که با آنچه از طریق کانال سوئز جریان دارد برابر است. همچنین مقدار گاز طبیعی مایع (LNG) که از طریق این تنگه جریان دارد، از کانال سوئز (حدود ۴ میلیارد فوت مکعب گاز در روز) بیشتر است.

Freightos، یک شرکت کشتیرانی اسرائیلی، در دو هفته آخر اکتبر افزایش قابل توجهی در هزینه حمل و نقل از چین به بندر اشغالی حیفا را تا ۹-۱۴ درصد گزارش داد. یهودای لوی، مدیر تحقیقات Freightos، به روزنامه اسرائیلی گلوبس گفت که آغاز جنگ “قبلاً تأثیری بر همه کالاهایی داشته است که از چین به اسرائیل می رسند و قیمت آنها در هفته های اخیر شروع به افزایش کرده است.”

اهمیت این افزایش قیمت ناشی از این واقعیت است که چین در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری اسرائیل در مسیر دریا است، به طوری که حمل و نقل دریایی از چین ۲۰ درصد از کل واردات دریایی اسرائیل را تشکیل می دهد.

“محور عادی سازی” عربی خیانت میکند و اسرائیل را نجات میدهد.

گام شجاعانه صنعاء، کشتیرانی اسرائیل را در باب المندب تهدید کرده و این رژیم اشغالگر را مجبور کرده است به دنبال مسیرهای جایگزینی برای واردات و صادرات کالاها باشد. جای تعجب نیست که امارات متحده عربی، کشور عربی که در عادی سازی روابط بین اسرائیل و توافق ابراهیم پیشگام بوده است، در غلبه بر مانع یمنی کمک می کند.

بر اساس گزارش رسانه های اسرائیلی، تلاش مشترک امارات و اسرائیل برای ایجاد یک کریدور زمینی بین بندر دبی و حیفا از طریق عربستان سعودی و اردن خواهد گذشت. با این حال، امان این گزارش ها را رد کرده و آنها را “کاملاً نادرست” خوانده است.

در اواسط دسامبر، تردد کالا از طریق این کریدور آغاز شد و والا گزارش داد که در روزهای اخیر ده کامیون از دبی به بندر حیفا رسیده اند. تردیدی نیست که این کریدور یک راه حل استراتژیک است که به کشتی هایی که مقصد آنها اسرائیل است، امکان می دهد تهدید یمنی را دور بزنند.

اجرای موفقیت آمیز این طرح نشان می دهد که عربستان سعودی و اردن حاضرند در این ابتکار استراتژیک مشارکت کنند. این اقدام می تواند مشروعیت حاکمان آنها را در میان کشورهای عربی که عمدتاً از فلسطین حمایت می کنند، تضعیف کند. برای ایجاد چنین کریدور زمینی، تنها توافقات بین طرف های درگیر لازم است و می توان از مسیرهای بین المللی موجود استفاده کرد.

این کریدور زمینی نه تنها جایگزینی برای کشتی های چینی است که یک پنجم واردات اسرائیل را از طریق دریا حمل می کنند، بلکه سفر طولانی از طریق جنوب و غرب آفریقا برای رسیدن به تنگه جبل طارق را نیز از ۳۱ به ۱۹ روز کاهش می دهد.

محاسبه هزینه ها

مسافت زمینی بین دبی و حیفا ۲۵۵۰ کیلومتر است و کامیون ها برای طی این مسیر حدود چهار روز زمان لازم دارند. این مدت زمان کوتاهتر از زمانی است که کشتی ها از دریای سرخ و کانال سوئز عبور می کنند. هزینه حمل و نقل به ازای هر کیلومتر کمی بالاتر از مسیر دریای سرخ است، اما به مراتب کمتر از هزینه های فعلی حمل و نقل از طریق تنگه جبل طارق است.

علیرغم ظرفیت حمل و نقل محدود کریدور زمینی (حدود ۳۵۰ کامیون در روز) در مقایسه با کشتی ها، این کریدور یک مسیر سریعتر از دبی به اروپا ارائه می دهد و حدود ۱۰ روز حمل و نقل را در مقایسه با مسیر کانال سوئز کاهش می دهد.

با این حال، حتی اگر این کریدور برای پاسخگویی به نیاز فوری اسرائیل در برابر تهدید یمن کافی باشد، یک جایگزین کامل برای مسیرهای دریایی به اروپا نیست. این تحول نشان می دهد که اسرائیل ممکن است از کشتیرانی دریایی خارج شود، که چالشی برای مصر و کانال سوئز خواهد بود.

در ادامه، این امکان وجود دارد که کریدور زمینی نیز برای تعدادی از کشورهای آسیایی و اروپایی جذاب باشد. باید تأکید شود که مصر یکی از بازندگان خواهد بود، زیرا کشتی هایی که از دریای سرخ دور می زنند، به طور طبیعی مسیر سوئز را نیز دور می زنند.

با این حال، تهدید بزرگتر برای منافع اقتصادی مصر در چشم انداز اتصال راه آهن آینده بین دبی و سرزمین اشغالی است که ظرفیت حمل و نقل را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد و هزینه ها و زمان های ترانزیت را کاهش می دهد.

یمن در برابر اسرائیل ایستاده است

در حالی که کریدور زمینی در حال پیشرفت است، گزارش شده است که شرکت مدیریت ریسک آمبری به مالکان کشتی توصیه کرده است که کشتی های دارای ارتباط با اسرائیل را به دلیل مشکلات احتمالی جابجایی بررسی کنند. با این حال، آغاز کریدور یک نعمت برای سرزمین اشغالی و بازرگانان آن است، زیرا استفاده از مسیر دریای سرخ را بی فایده می کند.

لازم به ذکر است که ایجاد کریدور زمینی به اسرائیل امکان می دهد تا از طریق امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اردن به سایر کریدور های بین المللی متصل شود. کریدورهای شمال-جنوب که روسیه، ایران و هند را به هم متصل می کند، امسال به عربستان سعودی متصل شد و این کشور اکنون می تواند این کالاها را به اسرائیل ارسال کند.

همچنین این امر در مورد کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) نیز صدق می کند، یکی از پایه های ابتکار کمربند و راه پکن (BRI)، که از طریق آن کالاها از چین به پاکستان از طریق بندر گوادر پاکستان حمل می شوند. از گوادر، کالاها به بنادر امارات متحده عربی می رسند و سپس ممکن است از طریق کریدور زمینی به اسرائیل بروند. به این ترتیب، سه کشور عربی عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اردن می توانند اسرائیل را به سایر کریدور های بین المللی مهم متصل کنند – مگر اینکه ایران و پاکستان تصمیم بگیرند که این کریدور ها را خراب کنند.

با این حال، همه اینها نشان می دهد که ورود یمن به خط مقدم مبارزه با اسرائیل و حمایت از فلسطین، بازتاب جهانی داشته است. علیرغم درگیری طولانی مدت، این کشور فقیر با اقدامات خود در باب المندب، تهدیدی جدی و رو به رشد برای امنیت ملی اسرائیل و مسیرهای تدارکاتی آن محسوب می شود.

با پیوند دادن حملات دریایی خود به پایان محاصره وحشتناک نوار غزه توسط تل آویو، انصارالله جهان را مجبور کرده است که به میزان بی سابقه ای به کمپین نظامی اسرائیل علیه جمعیت فلسطینی غیرنظامی در نوار غزه توجه کند.

از سوی دیگر، همکاری امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اردن در افتتاح یک کریدور زمینی به حیفا، تأکید می کند که آنها ترجیح می دهند به اسرائیل بپیوندند، به جای اینکه همبستگی عربی و اسلامی را تقویت کنند.